با گیاه آدنیوم ساکولنت یا رز صحرایی بیشتر آشنا شویم

آدنیوم ساکولنتی با نام های دیگر رز صحرایی و ستاره صابی از گیاهان زیبا و اصالتاً مربوط به مناطق شرق و شمال آفریقا و شبه جزیره عربستان می باشد. گیاه آدنیوم دارای تنه ای گوشتی و غیر معمول است، دارای چند شاخه با گل هایی شبیه به شیپور با رنگبندی سفید، صورتی و قرمز می باشد.

آدنیوم از گونه های ساکولنت های برگ ریز می باشد. مدت گلدهی طولانی دارد و در صورت ایجاد هوای مطبوع برای آن رشد خوبی دارد.یکی از تفاوت‌های رز با رز صحرایی در میزان تحمل میزان خشکسالی است. رز صحرایی بدلیل ذخیره ی آب در ریشه پیازی و ساقه های خود تحمل خشکسالی را دارد. با آکادمی علی ولی همراه باشید تا با گیاه آدنیوم به بهترین روش آشنا شوید.

معرفی گیاه آدنیوم

گیاه آدنیوم (Adenium) که به نام‌های رز صحرایی یا آدنیوم اوبِسوم نیز شناخته می‌شود، گیاهی مقاوم و جذاب است که بومی مناطق خشک و گرم آفریقا و شبه‌جزیره عربستان است. این گیاه به دلیل شکل و رنگ جذاب گل‌هایش و همچنین فرم خاص تنه‌اش، محبوبیت زیادی در کاشت و نگهداری دارد.

ویژگی‌ها

• ظاهر: آدنیوم دارای ساقه‌ای ضخیم و گوشتی است که به شکل بادامی یا زنگوله‌ای در می‌آید و معمولاً در قسمت پایین تنه برجسته است. این ویژگی به گیاه کمک می‌کند تا آب را در شرایط خشکی ذخیره کند.
• برگ‌ها: برگ‌های آدنیوم بیضی شکل و سبز تیره هستند که در نوک ساقه‌ها تجمع می‌کنند.
• گل‌ها: گل‌های این گیاه، زیبا و بزرگ، به رنگ‌های مختلفی از جمله قرمز، صورتی، و سفید می‌باشند و معمولاً به صورت خوشه‌ای در انتهای ساقه‌ها ظاهر می‌شوند.

نیازها و اصول مراقبت از گیاه آدنیوم

چند گونه از این گیاه به مناطق خشک و نیمه خشک علاقه دارند اما مناطق گرمسیر و نیمه گرمسیری هم برای زندگی و رشد آن ها خوب است. نکته ای که وجود دارد این است که نور کافی، گرما و خاک مناسب برای آن کافی است. در این قسمت به بررسی نیازهای آن خواهیم پرداخت.

آبیاری کافی

گیاه آدنیوم در فصل های بهار و تابستان به آبیاری نیاز دارد ولی در فصل پاییز نیاز چندانی به آبیاری ندارد. ریشه های آن به هیچ وجه نباید در آب غرق شوند.

در فصل رشد آن گیاه را زمانی آبیاری کنید که ریشه های آن خشک شده باشد. آبیاری باید به آرامی در حد مرطوب کردن خاک انجام شود و نباید بیش از اندازه خیس شود.

نور کافی برای گیاه آدنیوم

همانطور که قبلا گفته شد برای افزایش رشد و گلدهی و همچنین شادابی گیاه آدنیوم به نور زیادی نیاز دارد. در صورت دریافت نور کافی به خوبی رشد می کند اما در صورت عدم تأمین نور کافی و مناسب احتمال ضعیف شدن آن وجود دارد. این گیاه در هر صورت بین زمان گلدهی به استراحت نیاز دارد.

زمان گلدهی آن از اوایل فصل بهار تا اواسط فصل تابستان می باشد و بعد از 6 تا 8 هفته استراحت دوباره در اوایل فصل پاییز شروع به گلدهی می کند.

در فصل زمستان هم برای استراحت این گیاه محیطی گرم، نورگیر با نور غیر مستقیم را فراهم کنید.

کوددهی

کود دهی با کودهای محلول در آب و یا گرانوله در فصل های رشد یعنی فصل های بهار و تابستان مفید می باشد.

به گیاه آدنیوم در فصل بهار و بعد از خواب زمستانی می توان با مشورت با کارشناس هفته ای یک مرتبه و در فصل تابستان ماهی یک مرتبه کود رقیق شده داد و با شروع فصل زمستان ان را متوقف کرد تا گیاه استراحت کند.

آیا گیاه آدنیوم سمی است؟

گیاه آدنیوم عضوی از خانواده خرزهره‌ایان بوده و مانند دیگر اعضای آن دارای شیره ی سمی می باشد و در صورتی که با پوست تماس پیدا کند باعث ایجاد خارش و یا مسمومیت خواهد شد. به همین جهت بهتر است که دور از دسترس کودکان و حیوانات خانگی قرار بگیرد.

توجه داشته باشید که در زمان هرس و یا تعویض گلدان از دستکش استفاده کنید.هرس کردنآدنیوم گیاهی با رشد زیاد است و به همین دلیل باید هرس شود.

بهترین زمان هرس گیاه فصل رشد گیاه می باشد. در صورت هرس گیاه در پایان فصل رشد این کار را در فضای داخل منزل انجام دهید زیرا باعث استراحت بهتر در دوران استراحت خواهد شد و به طور مجدد بعد از دوره ی استراحت و قبل از انتقال آن به بیرون از منزل شاخه های آسیب دیده را هرس کنید. از این شاخه های هرس شده به عنوان قلمه و برای تکثیر هم قابل استفاده است.

انتخاب گلدان مناسب

گیاه آدنیوم در هر گلدانی رشد و زیبایی خود را دارد اما بهترین و مناسب ترین گلدان برای آن گلدان های سفالی است که باعث خشک شدن راحت تر خاک می باشد.

همچنین از دیگر مزایای گلدان سفالی نسبت به گلدان های فلزی یا پلاستیکی تأمین جریان هوای خوب و مناسب برای ریشه های گیاه می باشد.

در هنگام خرید گلدان نکاتی را مدنظر قرار دهید:

اولا یک گلدان قوی را تهیه کنید زیرا ریشه های این گیاه بسیار تهاجمی بوده و باعث آسیب به گلدان های ظریف می شود.

مورد دوم اینکه گلدان حتما باید دارای سوراخ هایی برای تخلیه آب اضافی باشد.

مورد سوم اینکه در صورت استفاده از زیرگلدانی آب اضافی را تخلیه کرده تا باعث آسیب به ریشه ی گیاه نشود.

و در نهایت اینکه به دلیل رشد ریشه ها به صورت عریض استفاده از گلدان های پهن تر برای این گیاه مناسب تر است.

روش های تکثیر گیاه آدنیوم

آدنیوم از دو روش کاشت بذر و قلمه زنی قابل تکثیر می باشد که در این قسمت به بررسی این دو روش خواهیم پرداخت.

قلمه زنی

در صورت استفاده از روش قلمه زنی نباید انتظار گوشتی شدن و زیبایی از این گیاه داشت. تشکیل این ساختار گوشتی به نام کاودکس در زیر خاک بوده و بعدا سر از خاک بیرون می آورد.

مزیت جذابی که این روش دارد این است که امکان پیوند چند قلمه و تشکیل گل هایی با رنگبندی متنوع وجود دارد.

برای استفاده از این روش یک شاخه ی 15 سانتی از گیاه را برش داده و به مدت 48 ساعت آن را بین یک روزنامه و یا دستمال کاغذی قرار داده و در یک محیط گرم و خشک نگه دارید.

بعد از دو روز آن را در خاکی با زهکشی مناسب قرار دهید. خاک های آماده کاکتوس و یا ساکولنت هم برای آن مناسب است.

همچنین می‌توانید از ترکیب خاک گلدان، پیت ماوس و ماسه استفاده کنید و برای زهکشی بهتر از سنگ ریزه برای کف استفاده کنید. انتهای قلمه را به هورمون ریشه زایی آغشته کرده و سپس در خاک و بستر آماده شده بکارید.

با یک اسپری آب خاک را مرطوب کرده و به مدت چند روز این کار را تکرار کنید تا رطوبت خاک حفظ شود.

به این موضوع توجه داشته باشید که این گیاه یک گیاه صحرایی است و به آب زیاد نیاز ندارد. در این زمان گیاه را به محیطی گرم با نورگیر مناسب انتقال دهید.

اگر در فضای داخلی از آن نگهداری می کنید هر یک روز یا دو روز آن را بچرخانید تا همه ی قسمت های ان به اندازه ی کافی نور مورد نیاز خود را دریافت کند.

کاشت بذر

یکی از مزایای تکثیر گیاه آدنیوم از طریق کاشت بذر این است که زیبایی آن یعنی ساختار گوشتی و کاودکس آن در بالای خاک حفظ می باشد. برای استفاده از روش کاشت بذر باید صبور باشید چون ممکن است سال ها زمان ببرد.

می توانید بذر ها را به صورت آماده تهیه کنید و یا از گیاه خود بذر را بگیرید. البته در صورتی می توانید بذر را از خود گیاه بگیرید که چندین گیاه را در کنار هم داشته باشید که گرده افشانی انجام شود.

غلاف بذر این گیاه شبیه به لوبیا با رشد جفتی است. زمانی که برسند متورم شده و شما باید آن ها را نحو ببندید تا زمان باز شدن غلاف بذرها فرار نکنند. با باز شدن غلاف بذرها توری را باز کرده و کرک ها را از آن جدا کنید. در نهایت بذرهای تازه باقی می ماند.برای کاشت آن ها از ترکیب خاک کوکوپیت یا پیت ماس با ماسه یا پوده استفاده کنید.

گلدان کوچک و کم عمق را انتخاب کرده و در مکانی با نور زیاد و غیر مستقیم قرار دهید.بهترین و مناسب ترین دما برای آن 26 تا 29 درجه سانتیگراد می باشد. سپس بذرها را به شکل پراکنده روی خاک ریخته و روی آن را یک لایه ای از ماسه بپوشانید و سپس با یک اسپری آب خاک را مرطوب نمایید.

تا زمان جوانه زنی بذرها این کار را هر چند روز تکرار کنید. جوانه زنی بعد از سه تا هفت روز انجام می شود. مرطوب کردن گیاه تا جایی که بذرها به نهال تبدیل شوند را باید ادامه دهید. در آن زمان می توانید نهال را به گلدان انتقال دهید.

مشکلات و بیماری های احتمالی برای گیاه آدنیوم

مشکلات رایج برای این گیاه زرد شدن برگ ها، لوله ای شدن و پوسیدگی ریشه ها می باشد.

توجه داشته باشید که این گیاه کم آبی رو بیشتر دوست دارند و آب دادن زیاد باعث آسیب به ریشه های این گیاه می شود. برای جلوگیری از پوسیدگی، زرد شدن و هرگونه آسیب به این گیاه زهکشی مناسب و آبیاری به میزان کم بهترین شرایط برای آن می باشد.

برای رفع بزرگی بیش از اندازه ی این گیاه بدون ایجاد آسیب و اضطراب خاک آن را تعویض کنید.

درخصوص زرد شدن برگ ها، اگر از مرکز به سمت سر برگ باشد بدلیل دریافت نور یا آب کم می باشد. برای تشخیص دلیل اصلی آن ابتدا باید خاک مورد بررسی قرار داده شود. در صورت خشک شدن شدن خاک و پژمرده شدن و مات شدن برگ ها یعنی گیاه به آب نیاز دارد.

مورد بعدی هم اینکه در فصل زمستان که گیاه نور کمتری دریافت می کند زردی و ریزش برگ ها اتفاق می افتد. به این موضوع توجه داشته باشید که نجات یک گیاه آدنیوم تشنه خیلی راحت تر از ادنیومی هست که آبیاری زیاد شده است. پس باید گیاه را به اندازه آبیاری کرده و به مکانی با نور بیشتر انتقال دهید.

آفات و قارچ‌ها

اگر رو یا زیر برگ های آدنیوم شاهد نقاط ریز بودید یعنی گیاه شما دچار آفت شده و زرد شدن آن روشن تر از زرد شدن به صورت طبیعی است.یکی از تفاوت های برگ های زرد بیمار با زرد طبیعی این است که برگ های زرد بیمار با ضربه های مستقیم هم از نمی ریزند. راه دیگر جهت شناخت آن دقت در مدل تنه است که در هنگامی که گیاه دچار افت شده تنه کوچک تر و نرم تر می شود. باید در ابتدا نوع مشکل را شناخته و نسبت به درمان آن اقدام نمایید.

مشکل بعدی فاسد و پوسیده شدن ریشه ی گیاه است که به دلیل آبیاری بیش از حد اتفاق می افتد و اجرای درونی را شل می کند. یکی از نشانه های پوسیدگی ریشه ها زرد شدن برگ ها می باشد. برای چک شدن ریشه یک فشار جزئی به آن وارد کرده و قسمت های فاسد شده را جدا کنید.

بعد از آن برای ترمیم از پودر آهک و یا دارچین استفاده کنید ولی برای نقاطی که شدیدتر بوده و سیاه شدند باید به صورت جدی تری اقدام کنید، به این صورت که گیاه را از خاک خارج کرده و قسمت های پوسیده را جدا کنید و بعد از ترمیم در خاک تازه بکارید.

آفات احتمالی برای گیاه آدنیوم

از جمله آفاتی که احتمال حمله ی آنها به این گیاه وجود دارد شامل شته ها، کنه تارعنکبوتی و شپشک اردی است. در صورت مشاهده ی هر کدام از این حشرات باید نسبت به رفع ها آنها اقدامات لازم را انجام دهید.

سؤالات متداول

سخن آخر

گل آدنیوم، با ترکیب منحصر به فردی از زیبایی و مقاومت، به عنوان یکی از جذاب‌ترین گزینه‌ها برای افزودن رنگ و زندگی به فضاهای خشک و آفتابی شناخته می‌شود. با ساقه‌های گوشتی و گل‌های درخشان که در شرایط دشوار به خوبی دوام می‌آورند، این گیاه نه تنها جلوه‌ای استثنایی به محیط شما می‌بخشد، بلکه نشانگر توانایی‌های شگفت‌انگیز طبیعت در سازگاری با شرایط سخت است.

انتخاب آدنیوم برای باغ یا فضای داخلی، انتخابی هوشمندانه برای کسانی است که به دنبال زیبایی پایدار و مقاوم در برابر چالش‌های محیطی هستند. شما می‌توانید با استفاده از اطلاعاتی که در بالاتر به آن اشاره شد از این گیاه بهترین استفاده را داشته باشید، شما می‌توانید با گذاشتن کامنت سوالاتی که در باره این گیاه دارید را از ما بپرسید و بهترین جواب را دریافت کنید.